Επιστροφή στην Αρχική Σελίδα του psinthos.net

Άγρια μολόχα - Ένα φυτό με πάρα πολλές χρήσεις

Ακόμα ένα άγριο φυτό που μπορούμε να συναντήσουμε εύκολα, σχεδόν παντού έξω στην φύση την άνοιξη είναι η Μολόχα (Malva) και πιο συγκεκριμένα η άγρια μολόχα.

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

Αλλιώς ονομάζεται και Μαλάχη, Μαλάχη η άγρια (Malva sylvestris) ενώ άλλα ονόματα για το φυτό είναι και τα εξής : Αγριμολόχα, Αμπελόχα, Μάλβα, Μολάχη, Μουλάγκα, Αμολοχάκι. Μαλάχη είναι η ονομασία του φυτού στα αρχαία ελληνικά ενώ το λατινικό αντίστοιχο είναι malva. Η μολόχα έχει πράσινα παλαμοσχιδή φύλλα και αν το φυτό έχει επάρκεια νερού αυτά μπορεί να γίνουν αρκετά μεγάλα και οπτικά κάποιος θα έλεγε ότι μοιάζουν κάπως με τα φύλλα του κλήματος ή των πλατάνων. Έχει όμορφα ρόδινα άνθη, τα πέταλα είναι ροζ χρώματος και επάνω τους έχουν μωβ γραμμές. Χαρακτηριστικό των άνθεων του φυτού είναι η συστροφή των πετάλων του λίγο πριν ανοίξουν. Αν παρατηρήσουμε λίγο προσεχτικά το φυτό θα μπορούσαμε να πούμε ότι το διακρίνει ο αριθμός 5 αφού το άνθος αποτελείται πάντα από πέντε πέταλα ενώ και τα φύλλα του έχουν σχεδόν πάντα πέντε λοβούς, τα στρογγυλεμένα δηλαδή τμήματα ενός φύλλου. Η άγρια Μολόχα είναι πολυετές και ποώδες φυτό.


Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

H άγρια μολόχα ανθίζει από την άνοιξη μέχρις τις αρχές του καλοκαιριού. Όταν δεν έχουμε αρκετές βροχοπτώσεις τον χειμώνα και κατά την άνοιξη τα φύλλα του φυτού είναι μικρότερα σε μέγεθος ενώ αν έχουμε ικανοποιητικές ή πολλές βροχές τα φύλλα είναι μεγαλύτερα. Η άγρια μολόχα δεν φυτρώνει μόνο στην εξοχή και τα χωράφια, πολλές φορές θα την συναντήσουμε ακόμα και μέσα στα ερείπια εγκαταλελειμμένων σπιτιών, στις αυλές και τους κήπους καθώς και δίπλα στους δρόμους. Όπως και ένα άλλο άγριο φυτό η άγρια καλέντουλα βρίσκεται σχεδόν παντού στην Ψίνθο και στα περισσότερα μέρη του νησιού. Αν το φυτό βρει το κατάλληλο μέρος και έδαφος για να αναπτυχθεί όσο απίστευτο και αν μοιάζει, μπορεί να φτάσει σε ύψος το ένα μέτρο !

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

Το φυσικό αντίδοτο σε τσίμπημα από τσουκνίδα

Στα σημεία που φυτρώνουν άγριες μολόχες συνήθως κοντά θα βρούμε και τσουκνίδες αν και τα τελευταία χρόνια στην Ψίνθο οι τσουκνίδες - για άγνωστο λόγο - είναι δυσεύρετες. Τα φύλλα της άγριας μολόχας είναι το φυσικό αντίδοτο στο «ενοχλητικό» τσίμπημα από τσουκνίδα, απλά κόβουμε ένα φύλλο και το τρίβουμε πάνω στο σημείο του δέρματος όπου δεχτήκαμε το τσίμπημα και η ανακούφιση είναι άμεση ! Επίσης το έγχυμα μολόχας σε λίγο ελαιόλαδο είναι μια πρώτη βοήθεια και στο τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας - προσοχή: αν έχετε αλλεργία στα τσιμπήματα η ορθή λύση είναι να μεταβείτε άμεσα στο νοσοκομείο -.

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

Διάφορες θεραπευτικές ιδιότητες

Οι καθαρτικές ιδιότητες της μολόχας είναι γνωστές από την αρχαιότητα, θεωρούνταν θεραπευτικό φυτό ενώ σήμερα περιέχεται σε διάφορα φάρμακα του εμπορίου. Βοηθάει στην καταπολέμηση του βήχα. Το ζεστό ρόφημα μολόχας με λίγο μελί, ηρεμεί τον βήχα, ανακουφίσει από τον πονόλαιμο και βελτιώνει την αναπνοή. Επίσης το αφέψημα της μολόχας με μέλι καθαρίζει τον οργανισμό από τις τοξίνες. Το αφέψημα από τα άνθη θεωρείται μαλακτικό, αποχρεμπτικό, κινητικό του εντέρου. Από τα αποξηραμένα φύλλα και τα άνθη φτιάχνεται καταπραϋντικό αφέψημα που κάνει καλό στο στομάχι. Από τη ρίζα της φτιάχνονται αλοιφές και καταπλάσματα για πληγές και εγκαύματα. Χρησιμοποιείται ακόμα σε περιπτώσεις λαρυγγίτιδας, πνευμονίας, ουλίτιδας, κολικού, εντερικών προβλημάτων, κυστίτιδας, γαστρίτιδας, δυσπεψίας, διάρροιας, φλεγμονών της ουροδόχου κύστης, αιμορροΐδες, αιματουρίας, προβλημάτων των νεφρών, κατά δερματικών προβλημάτων κ.α Μάλιστα ποδόλουτρο από έγχυμα μολόχας μαλακώνει τους κάλους των ποδιών και ανακουφίζει τα πρησμένα πόδια. Το έγχυμα χρησιμοποιείται μέχρι και σε στραμπουλήγματα και μελανιές. Ακόμα υπό μορφή κομπρέσας, ανακουφίζει αποστήματα και μικρά εγκαύματα.

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

Ο μύθος του Επιμενίδη και η γνώση περί του φυτού κατά την αρχαιότητα

O Επιμενίδης ήταν θρησκευτικός διδάσκαλος, προφήτης και μάντης, με καταγωγή από την Κρήτη (ορισμένοι υποστηρίζουν από την Κνωσό ενώ άλλοι από την Φαιστό). Κάποιοι υποστήριζαν ότι ήταν γιος του Φαιστίου ενώ άλλοι πίστευαν πως είναι υιός του Δωσιάδα ή του Αγήσαρχου. Σύμφωνα με την μυθική παράδοση περί του βίου του, όταν τον είχε στείλει ο πατέρας του να ψάξει κάποιο πρόβατο στα χωράφια, ο Επιμενίδης μπερδεύτηκε και μπήκε μέσα σε μια σπηλιά στον Ψηλορείτη όπου κοιμήθηκε για 57 χρόνια, από εδώ βγήκε και η φράση «Επιμενίδειος ύπνος». Για να ζήσει λέγεται ότι έτρωγε μόνο μολόχα και βολβούς. Όταν ξύπνησε, άρχισε και πάλι να ψάχνει το πρόβατο, πιστεύοντας ότι έχει κοιμηθεί λίγο. Δεν το έβρισκε και έτσι κατευθύνθηκε προς το χωράφι του όπου τα βρήκε όλα διαφορετικά και το χωράφι ανήκε σε διαφορετικό ιδιοκτήτη. Έπειτα πήγε στην πόλη για να αναζητήσει απαντήσεις όπου συνάντησε τον αδελφό του που όμως ήταν πια γέρος. Από τότε ο Επιμενίδης θεωρήθηκε ως αγαπημένος των Θεών και η μολόχα χρησιμοποιούνταν σε διάφορες τελετές μύησης. Για τους Πυθαγόρειους η μολόχα θεωρούνταν ιερό φυτό επειδή τα άνθη της είναι στραμμένα πάντα προς τον ουρανό, ακολουθώντας τον Ήλιο. Μάλιστα ο Ιάμβλιχος συνέστηνε να αποφεύγεται η κατανάλωση μολόχας επειδή θεωρούνταν η πρώτη αγγελιοφόρος της "συμπάθειας" των ουρανών προς την Γαία.

Η πρώτη αναφορά στην μολόχα γίνεται τον 7ο αιώνα Π.χ από τον Ησίοδο που αναφέρει ότι η μολόχα βοηθάει την σκέψη. Οι αρχαίοι Έλληνες καλλιεργούσαν την μολόχα μαζί με άλλα βότανα και λαχανικά. Ο Ιπποκράτης υποστήριζε πως η μολόχα "παύει τας ωδίνας", έφτιαχνε ένα κατάπλασμα με κρασί και μολόχα για να αντιμετωπίσει τα οιδήματα και τις φλεγμονές και συνιστούσε το αφέψημά της κατά διαφόρων γυναικολογικών προβλημάτων. Ο Δίφιλος ο Σίφνιος λέγεται ότι υποστήριζε πως βοηθάει σε παθήσεις των νεφρών, της κύστης και της τραχείας αρτηρίας. Ο Ρωμαίος, Πλίνιος υποστήριζε ότι όποιος τρώει μια χούφτα μολόχα τη μέρα δεν θα τον βρίσκει καμία αρρώστια. Οι Βυζαντινοί πίστευαν ότι η μολόχα έχει καθαρτική δράση και απαλλάσσει το σώμα από τις αρρώστιες και το χρησιμοποιούσαν για παθήσεις των νεφρών και του ήπατος, τις πληγές και ως αντιφλεγμονώδες. Στους κήπους της αυτοκρατορίας του βασιλιά Καρλομάγνου καλλιεργούνταν μολόχα.

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)


Η μολόχα στην γαστρονομία

Τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του φυτού τρώγονται βραστά ή τσιγαριστά με άλλα χόρτα και μπορούν να προστεθούν ακόμα σε διάφορες πίτες και σούπες. Τα τρυφερά φύλλα και τα άνθη προστίθενται σε σαλάτες. Οι άγουροι καρποί τρώγονται ωμοί ή γίνονται τουρσί. Οι περισσότεροι ξέρουμε ότι ένα από τα πιο διαδεδομένα φαγητά της ελληνικής κουζίνας, τα ντολμαδάκια, γίνονται από φύλλα κλήματος ή από φύλλα λάχανου. Όμως σε ορισμένα μέρη της Ελλάδας όπως και στην Κύπρο τα ντολμαδάκια γίνονται και με φύλλα μολόχας ! Ακόμα η ρίζα βράζεται και τρώγεται με λάδι και λεμόνι. Τα φύλλα πρέπει να συλλέγονται τις πρωινές ώρες, πριν ανθίσουν τα φυτά. Επιπλέον, επειδή η μολόχα συγκεντρώνει υψηλά επίπεδα νιτρικών αλάτων στα φύλλα της, αν το χώμα όπου φύεται περιέχει πολύ άζωτο καλό είναι να μην γίνεται κατανάλωση των φύλλων.

Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)
Άγρια μολόχα (Μαλάχη η άγρια, Malva sylvestris)

Αν και δεν αναφέρονται κάποιες σοβαρές παρενέργειες από την κατανάλωση μολόχας, καθώς αυτό είναι βότανο, πριν οποιαδήποτε τυχόν χρήση, πρέπει να ζητάτε πρώτα την γνώμη του προσωπικού σας ιατρού.

* ΠΡΟΣΟΧΗ : Δεν πρέπει να καταναλώνετε βότανα σε καμία περίπτωση τα οποία δεν γνωρίζετε ! Μην το επιχειρήσετε ! Ο ασφαλέστερος τρόπος για να γνωρίσει κάποιος τα βότανα είναι να συμβουλευτεί έναν ειδικό, κάποιον που πραγματικά γνωρίζει για να του δείξει διαφορετικά ρισκάρετε την υγεία σας.

↪ Αναρτήθηκε: 30 Απριλίου 2018 :: Αναγνώστηκε: 13051 φορές