Ανέκαθεν στην
Ψίνθο την ημέρα του εορτασμού των
Θεοφανίων, ο
καθαγιασμός των υδάτων γινόταν δίπλα στα τρεχούμενα νερά των φυσικών πηγών του χωριού που κατά το παρελθόν ήταν άφθονα. Έτσι ο ιερέας του χωριού μετά το πέρας της θείας λειτουργίας που τελούταν στην εκκλησία του χωριού μετέβαινε με τους πιστούς σε μια από τις πηγές του χωριού (
Βρύση, Φασούλι κλπ). Οι χωριανοί φορούσαν τα καλά τους ενδύματα και κρατώντας κεριά συμμετείχαν στον καθαγιασμό των υδάτων. Παράλληλα άναβαν φωτιά για να κάψουν τους «κάους» δηλαδή τους καλικάντζαρους !
Παρακάτω μέσω δύο ιστορικών φωτογραφιών από το προσωπικό αρχείο της κα
Χρυσάνθης Καλλιόζη που ευγενικά μας παραχώρησε προς δημοσίευση, θα γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω στον χρόνο και θα δούμε δύο χαρακτηριστικά στιγμιότυπα του καθαγιασμού των υδάτων στην Ψίνθο όπως απαθανατίστηκαν από φωτογράφο της εποχής στην
περιοχή Βρύση της
Ψίνθου, εδώ όπου και σήμερα τις περισσότερες φορές λαμβάνει χώρα ο καθαγιασμός των υδάτων ! Αν και δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημερομηνία λήψης των φωτογραφιών υποθέτουμε ότι αυτές πάρθηκαν κάποια χρονιά μεταξύ 1952 - 1957, με μια επιφύλαξη πάντα.
Στην πρώτη φωτογραφία βλέπουμε καλοντυμένους
άνδρες της Ψίνθου που φοράνε κοστούμια και παλτά στην αυλή ενός κτηρίου στην περιοχή της Βρύσης εκεί όπου τότε ήταν το
καφενείο του
Σωτήρη Ρηνιού, κτήριο που δεν υπάρχει πια αλλά στην θέση του σήμερα βρίσκεται μια κατοικία. Οι άνδρες κρατάνε στα χέρια αναμμένα κεριά. Η μέρα είναι ηλιόλουστη, το φως έντονο και δημιουργείται χαρακτηριστική σκίαση στα πρόσωπα των ατόμων, πιθανότητα από μια κληματαριά και τα κλαδιά των δέντρων της περιοχής. Στο τοίχο του κτηρίου διακρίνεται επιγραφή όπου αναγράφεται μάρκα μπύρας της εποχής. Παρατηρούμε επίσης το ασβεστωμένο παλαιό κτήριο με τα ξύλινα παράθυρα, την πόρτα και την σκάλα με τα μεγάλα σκαλοπάτια και τις πλαϊνές κυλίντρες !
(Διακρίνονται μεταξύ άλλων:
Βασίλης Κωστομοίρης (ράφτης), Βασίλης Ορφανός, Αντώνης Ευθυμίου, Ευστάθιος Ελευθερίου κ.α)
Οι άνδρες συνηθίζονταν να στέκονται στην αυλή του συγκεκριμένου κτηρίου - καφενείου όχι μόνο γιατί πιθανότατα ορισμένοι εξ αυτών ήταν και θαμώνες του καφενέ αυτού αλλά και γιατί εκτός τον άφθονο χειμωνιάτικο ήλιο η συγκεκριμένη θέση προσέφερε και πανοραμική θέα στο κάτω μέρος της περιοχής όπου ο ιερέας του χωριού με τον υπόλοιπο κόσμο τελούσαν τον καθαγιασμό των υδάτων. Ας μην ξεχνάμε ότι όπως και σήμερα, έτσι και τότε η περιοχή της Βρύσης ήταν και είναι ένα από τα πιο όμορφα σημεία της Ψίνθου με τα μεγάλα αιωνόβια δέντρα που την περιβάλλουν.
(Διακρίνονται μεταξύ άλλων:
Ελευθέριος Ελευθερίου, Νίκος Κήπουλας, Λευτέρης Μόσχοβης (ο μετέπειτα ψάλτης της Ψίνθου), Αντώνης Κήπουλας (ψαλτης), Ευθύμιος Κουτέλης (ψάλτης, μετέπειτα ιερέας Παπαευθύμιος), Αυγουστής Αυγουστής, ο ιερέας του χωριού Παπαγιάννης, Μιχάλης Χατζηγιάννης, Παναγιώτης Πανιέρας, Βαγιανός Αυγουστής, Νικόλας Κώστας, Βασίλης Χρυσανθής, Σάββας Καντιδενός, Μπρόκος Μιχάλης, Κατερίνα Λαμπριανού (το κοριτσάκι της φωτογραφίας, μετέπειτα καθηγήτρια), Νικόλαος Ελευθερίου, Μανώλης Χατζηνικόλας, Μίμης Καρίκης, Γιώργος Μιχαλάς, Γιάννης Καντιδενός, Γιώργος Καντιδενός, Γιάννης Πλύγκος, Παναής Καλοπέτρης κ.α)
Άνωθεν στην δεύτερη φωτογραφία της εποχής, βλέπουμε πλήθος κόσμου στην περιοχή της Βρύσης να πλαισιώνει τον
ιερέα του χωριού
Παπαγιάννη που βαστά στα χέρια και διαβάζει το ευαγγέλιο, πλάι τα παιδιά που τον βοηθούν και βαστάνε τα εξαπτέρυγα και την γαλανόλευκη. Στο μπροστινό μέρος βρίσκονται μόνο άνδρες και αγόρια, οι άνδρες κρατάνε αναμμένα κεριά, ένα μικρό κορίτσι στέκεται μπροστά τους, το μοναδικό, οι γυναίκες βρίσκονται πίσω από το ανδρικό πλήθος στο βάθος στα σκαλιά της σκάλας των σπιτιών, η ίδια σκάλα που υπάρχει ακόμα και σήμερα στην περιοχή και συνδέει τα δύο σπίτια που βρίσκονται εκεί. Επίσης βλέπουμε την κουφάλα και μέρος από τα μεγάλα κλαδιά του ιστορικού αιωνόβιου πλάτανου της Ψίνθου που κόπηκε πριν μερικά χρόνια, κάτω από την σκιά του γινόταν ο καθαγιασμός των υδάτων στην περιοχή της Βρύσης. Όπως βλέπουμε ο κόσμος στέκεται πάνω από τις πηγές της Βρύσης και την περιοχή που διασχίζει ο χείμαρρος, στο σημείο ακόμα δεν είχαν τοποθετηθεί κάγκελα. Μάλιστα τότε υπήρχαν και άλλες φυσικές πηγές στην ίδια περιοχή στο πάνω μέρος όπου βρίσκεται ο δρόμος οι οποίες σήμερα δεν υπάρχουν αφού επιχωματώθηκαν αργότερα. Τέλος στο πίσω μέρος διακρίνουμε άνδρες να στέκονται στην αυλή του καφενείου του Σωτήρη ενώ δεξιά στο βάθος έχουμε άποψη του δρόμου που οδηγεί στην πέρα γειτονιά της Ψίνθου όπου θολά διακρίνονται μεγάλα δέντρα και σπίτια.
Πληροφορίες για τα ονόματα έδωσαν: Χρυσάνθη Καλλιόζη, Ζωή Αυγουστή, Βαγιανός Αυγουστής, Παπαβαγιανός (ιερέας Ψίνθου) τους οποίους και ευχαριστούμε.
* Αν κάποιος γνωρίζει επιπλέον ονόματα των εικονιζομένων στις φωτογραφίες, ας μας ενημερώσει ώστε να τα προσθέσουμε στο κείμενο του άρθρου.